Het nieuws dat NINO een nauwere samenwerking zal aangaan met de Universiteit Leiden en het Rijksmuseum van Oudheden deed afgelopen juni flink wat stof opwaaien. Begin juli hielden we een bijeenkomst waar gebruikers van de NINO-bibliotheek (met name natuurlijk staf en studenten van de opleiding OCMW) werden geïnformeerd. Nu de zomervakantie voorbij is, wordt er hard gewerkt om een nieuw NINO vorm te geven – uiteraard met behoud van alle waardevolle assets: bibliotheek, collecties en publicaties.
Deze tekst is beschikbaar als pdf-bestand
Het curatorium van het Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten (NINO) heeft op 27 juni 2017 ingestemd met een plan voor nauwere samenwerking met de Universiteit Leiden en het Rijksmuseum van Oudheden (RMO). Onderdeel van dit plan is de oprichting van een NINO-onderzoeksinstituut met een budget van circa € 300.000 per jaar. De NINO-bibliotheek komt in beheer van de Universiteitsbibliotheek Leiden (UBL) en zal een herkenbaar onderdeel gaan uitmaken van de nieuw te bouwen Middle Eastern Library. Het acquisitiebudget wordt verdubbeld. De spijkerschriftcollectie komt in tijdelijk bruikleen bij het RMO dat zorg zal dragen voor noodzakelijke conservering en versnelde digitalisering. Op het gebied van publicaties wordt samengewerkt met het RMO.
Het curatorium heeft Caroline Waerzeggers gevraagd om als kwartiermaker van het nieuw in te richten NINO onderzoeksinstituut op te treden. Olaf Kaper is haar dagelijks contact vanuit het curatorium, en Carolien van Zoest ondersteunt hen.
Het onderzoeksinstituut NINO wortelt in de bibliotheek, die ook na de overgang naar de UB excellent en herkenbaar moet blijven. Anita Keizers bereidt de overgang van de NINO-bibliotheek naar de UB voor. Zij wordt vanuit het curatorium terzijde gestaan door Erik-Jan Zürcher.
De Böhl-collectie is de belangrijkste, daarnaast bezit het NINO een aantal andere collecties waaronder fotografisch materiaal en archieven. Curatorium-leden Bert van der Spek en Wim Weijland behartigen dit punt.
De publicaties van het NINO (series PIHANS, Egyptologische Uitgaven, Achaemenid History; tijdschriften Bibliotheca Orientalis, Anatolica) zijn belangrijk voor de uitstraling van het nieuw onderzoeksinstituut. Curatoren Bert van der Spek en Wim Weijland vormen de uitgeverstak van het NINO om, weer ondersteund door Carolien van Zoest.
Deze vier actiecomité’s hebben regelmatig contact met Karel van der Toorn, president-curator van het NINO.
De genoemde stafleden en curatoren van het NINO kunnen hun werk alleen doen met input vanuit de gebruikers van de NINO-bibliotheek en al degenen die betrokken zijn bij onze collecties en publicaties. Bij de informatiebijeenkomst in juli zijn drie adviescommissies in het leven geroepen (met asterisk: aanspreekpunt):
Deze adviesgroepen hebben inmiddels hun visie op papier gezet.
Bij het vormgeven van het nieuwe onderzoeksinstituut staat voorop dat de verworvenheden van het NINO gekoesterd moeten worden: de excellente NINO-bibliotheek trekt zowel studenten OCMW als onderzoekers vanuit de hele wereld aan. De open opstelling van de bibliotheek biedt hen een optimale werk- en studieomgeving die NINO als onderzoeksinstituut aantrekkelijk maakt. De aanwezigheid van de Böhl-collectie brengt het onderwijs in met name de Assyriologie op een hoger plan en brengt regelmatig bezoekende specialisten binnen. Ook de publicatieseries en tijdschriften dragen bij aan de (internationale) uitstraling van het instituut.
Het nieuwe NINO-onderzoeksinstituut wil nationaal en internationaal nog meer een spilfunctie gaan vervullen, door wetenschappelijk onderzoek naar het oude Nabije Oosten niet alleen te faciliteren d.m.v. zijn excellente infrastructuur maar door dit onderzoek ook mee te helpen financieren. Een sterk NINO zal de: Egyptologie, Assyriologie, archeologie van het Nabije Oosten en aangrenzende vakgebieden stimuleren, in Nederland en daarbuiten. In de nieuwe organisatiestructuur zijn de sleutelwoorden ambitie, dienstbaarheid, transparantie en samenwerking – in Nederland, het Midden-Oosten en wereldwijd.
De vier actiecomité’s treffen voorbereidingen voor de nieuwe organisatiestructuur die in 2018 zal ingaan, waarbij goed wordt gelet op de adviezen vanuit de gebruikers en betrokkenen.
De overgang van NINO-bibliotheek naar de UB is inmiddels in verregaande mate voorbereid. De besprekingen die Anita Keizers en Erik-Jan Zürcher met Kurt De Belder hebben gevoerd zijn positief verlopen; de uitkomst geeft vertrouwen dat de opstelling van onze boeken voldoende ruimte krijgt en de inbedding in de organisatiestructuur van de UB positief zal verlopen.
De plannen voor de collecties en publicaties krijgen de komende maanden hun beslag. Bert van der Spek, Wim Weijland en Carolien van Zoest voeren overleg met o.a. collectiebeheerders van RMO en UB, de universitaire Vastgoed-tak, drukkers en uitgevers.
Caroline Waerzeggers zal de komende weken en maanden gesprekken voeren met de verschillende gebruikersgroepen om te inventariseren hoe NINO als onderzoeksinstituut in de toekomst onze vakgebieden het best van dienst kan zijn. Ook het rapport van de adviescommissie NINO-onderzoeksinstituut wordt hierin meegenomen. Het plan voor het nieuwe onderzoeksinstituut met een geïntegreerde visie voor de bibliotheek, collecties en publicaties wordt op 20 december gepresenteerd aan het curatorium. Naar verwachting kan in januari 2018 het plan worden vastgesteld en de nieuwe overeenkomst met UL en RMO worden getekend.
Ondertussen loopt het Humanities Campus Project van de Universiteit Leiden, een grootscheepse renovatie van het Witte Singel-Doelencomplex. Ook het gebouw waarin het NINO nu is gevestigd zal over enkele jaren gerenoveerd worden; onze bibliotheek, collecties en kantoorruimten kunnen dan niet op de huidige plaats blijven. In de gebouwen ten zuiden van de UB is een plek voor NINO gereserveerd, samen met LIAS, Afrika Studiecentrum en KITLV. Deze gebouwen worden vanaf 2018 helemaal opnieuw ingericht met het oog op de nieuwe “bewoners”. Er wordt onder andere een fysieke verbinding naar de UB gebouwd en de binnenruimtes krijgen een nieuwe indeling. In 2021 is de herinrichting van Cluster Zuid voltooid en zullen de genoemde instituten en UL-onderdelen inhuizen. De NINO-bibliotheek krijgt hier een afzonderlijke en herkenbare plek in de Middle Eastern Library, onderdeel van de UB.
Tot 2021 blijft de NINO-bibliotheek dus in zijn huidige ruimte. De NINO-bibliotheekmedewerkers komen in 2018 al in dienst van de UBL, met de afspraak dat zij de NINO-boekencollectie beheren. Omdat de Universiteit het budget voor de acquisitie van bibliotheekboeken verdubbelt, wordt de UB mede-eigenaar van de nieuw aangeschafte boeken. Er is nog niet afgesproken op welk moment de Böhl-collectie naar het RMO verhuist.
30 augustus 2017